De Duikplank

In gesprek over het nieuwe afvalbeleid en de invoering daarvan in Dongen

'In 2025 mogen we nog 30kg restafval per persoon per jaar produceren. Nu is dat nog 170kg in Dongen'

In het terugkerende item 'De Duikplank' springen we de diepte in met onze collega's over een project of thema. In deze editie gaan we in gesprek met Jim Schouwenaars en Linda Vink. In januari is namelijk het nieuwe afvalbeleid ingegaan in onze gemeente. Maar waarom eigenlijk? En wat ging hier aan vooraf?

Een stukje inleiding en historie

Vanaf 2025 moet iedere gemeente het restafval per inwoner terug dringen naar 30 kg per inwoner. Dat is een flinke daling die gerealiseerd moet worden de komende jaren. Hiervoor moest een plan worden opgesteld. Hiervoor heeft de gemeente Dongen een externe adviseur ingeschakeld. Het plan werd goedgekeurd door de gemeenteraad. Jim Schouwenaars, (regisseur servicebedrijf openbare ruimte) en Linda Vink (communicatieadviseur) zijn 1,5 jaar geleden gestart bij de gemeente Dongen en sloten toen aan bij het projectteam voor de uitrol van het plan. Naast Jim en Linda zijn ook Oscar van Rijn, Nieki Peerpooms, Daan Danen en Ellen de Bonth betrokken bij dit project. Uiteraard haakt ook wethouder René Janssen regelmatig aan.

Wijzigingen per 1 januari 2021

Om de productie van restafval terug te dringen zijn enkele wijzigingen ingevoerd per 1 januari 2021. Denk hierbij aan het minder ophalen van restafval en aan minder 'tikken' voor de ondergrondse container. Ook het wekelijks ophalen van PMD en het plaatsen van gft-containers bij hoogbouw moet zorgen voor minder restafval. Dat is voor de ene inwoner goed te doen en voor de ander een lastigere opgave. Alle wijzigingen voor onze inwoners lees je op onze website.

Kattenbakkorrels en luiers

Natuurlijk leveren deze wijzigingen veel reacties op. De reacties zijn heel divers zo vertelt Linda: "Vooral de mensen die op dit moment negatief over het nieuwe beleid denken, laten van zich horen. We zien gelukkig ook reacties van inwoners die het eerst eens willen afwachten en aankijken voordat zij kritiek leveren. Een paar onderwerpen komen geregeld terug. Zo wordt het aantal inworpen (ook wel 'tikken' genoemd) teruggebracht naar 39. Dat was eerst 200. Mensen maken zich zorgen en zijn bang het daar niet mee te redden. Ook komen er veel reacties over kattenbakkorrels en luiers. Veel mensen gooien dit nu bij het restafval, waardoor ze bang zijn in de knel te raken. We communiceren daarom extra over het scheiden van deze afvalstromen. Luiers kunnen namelijk in de daarvoor bestemde luiercontainers waardoor het restafval beduidend minder zal zijn."

Eén boodschap

Om inwoners goed te woord te staat zorgen we ervoor dat door iedereen in de gemeente hetzelfde verhaal wordt verteld. Linda: "We willen al onze inwoners natuurlijk van dezelfde informatie voorzien. Eén boodschap dus, die via meerdere kanalen verspreid wordt. Daarom hebben we een Q&A gemaakt voor het KCC en de medewerkers op De Coolhof. Hierdoor kan iedereen binnen de gemeente hetzelfde antwoord geven aan inwoners." Toch is er veel weerstand op dit plan. Hoe ga je daarmee om als gemeente? Jim: "We erkennen de weerstand die we merken bij de inwoners. We proberen ervoor te zorgen dat ze zich gehoord voelen en vragen ook inwoners om het te proberen zodat we uiteindelijk van elkaar en de cijfers kunnen leren. We haken met onze algemene berichtgeving ook in op de vragen van inwoners." Linda vult aan: "De luiers zijn hiervan een goed voorbeeld. Uit de reacties merkten we dat nog veel mensen niet wisten dat er speciale luierzakken en luiercontainers zijn. We hebben daarom via onze online en offline kanalen deze boodschap verspreid".

Veranderingen buitendienst

Ook voor de buitendienst is de verandering goed merkbaar. Jim: "De mannen buiten merken ook dat het een grote verandering is voor de inwoners, maar ook voor henzelf. De vuilnisroutes zijn veranderd en dit is erg wennen. Ook de ophaaltijden zijn veranderd. Het gevolg is dat niet iedereen op de juiste dag en tijdstip de container buiten zet. Dat merkt de buitendienst goed. Uiteindelijk moeten we allemaal elkaar proberen tegemoet te komen."

'De omstandigheden vroegen om flexibiliteit. Gelukkig hadden we die!'

Corona en AVG

Zoals bij vrijwel ieder project liep het projectteam aan tegen enkele uitdagingen. Linda: "Het plan was natuurlijk gebaseerd op cijfers van de afvalproductie vóór corona. De corona-uitbraak heeft gezorgd voor veel meer afvalproductie. Veel inwoners werken vanuit huis en gaan minder op pad. Dit levert meer afval op per huishouden. We kunnen dus wel stellen dat corona een grote impact had op het project."

Jim vult aan: "Ook de bestelde containers liepen vertraging op door corona. Ja, daar heb je geen invloed op. Daarnaast was het AVG-technisch niet mogelijk om een medisch bewijs te vragen aan inwoners. Sommige inwoners hebben door een medische aandoening meer restafval en dus meer inworpen nodig. Dat zijn wel allemaal uitdagingen waar we tegenaan liepen. Gelukkig vinden we altijd een oplossing of middenweg. De omstandigheden vroegen nu eenmaal om flexibiliteit en gelukkig hadden we die!"

Proef met gft-containers

Jim: "Over sommige wijzigingen zijn nog twijfels. Om die weg te nemen starten we proeven om erachter te komen of de invoering bereikt wat we willen bereiken. Zo zijn we op 21 januari gestart met een gft-proef bij hoogbouwlocaties. Hier komen gezamenlijke gft-containers zodat het afval beter gescheiden kan worden en het restafval omlaag gaat. Om inwoners hier een handje bij te helpen hebben we samen met wethouder René Jansen bij de hoogbouwloacties gft-pakketten uitgedeeld. Dit bestond uit kleine afvalbakken en biologische zakjes. We zijn ze coronaproef aan de deur komen brengen met een duidelijke uitleg. Zo proberen we het zo gemakkelijk mogelijk te maken voor inwoners. Deze proef duurt een kwartaal. Vervolgens gaan we de proef evalueren en gaan we in gesprek me de inwoners die gebruik hebben gemaakt van de gft-bakken. We zijn benieuwd hoe ze het scheiden van gft ervaren hebben. Hebben ze bijvoorbeeld minder restafval? En hoeveel ‘tikken’ hebben ze gebruikt? Die informatie gebruiken we ook bij de uitrol van de gft-containers in de rest van Dongen. En bij het bepalen van het aantal tikken voor 2022."