“Het gesprek met elkaar blijven voeren is het belangrijkst”
Petra van Bergeijk is sinds 2018 directeur van basisschool De Springplank (’s Gravenmoer) en Westerkim (Dongen). Sinds twee jaar is zij aangesloten bij de JOGG werkgroep. Voor de werkgroep is het fijn dat er iemand vanuit onderwijs mee kan denken als het gaat om het uitvoeren van ideeën. Voor Petra is het prettig om nauw contact te hebben met gemeente en combinatiefunctionarissen. Dat houdt de lijnen kort. Petra vertelt over praktische voorbeelden van JOGG op de twee basisscholen in de gemeente Dongen.
Continurooster
Tot voor kort hadden de scholen nog geen continurooster. Dat betekent dat kinderen voorheen, als ze niet naar huis konden, tussen de schooltijden door verbleven bij de tussen schoolse opvang (TSO). Daar kregen de kinderen dan te eten. Sinds 2021 is Westerkim overgegaan naar een continurooster en De springplank in 2018. Petra ziet dit als een groot voordeel: “Nu we over zijn gegaan hebben we als school meer zicht op het eten en drinken van de kinderen. Voorheen moesten we regels afstemmen met de TSO, nu hoeft dat niet meer. In de ochtend tijdens de pauze eten de kinderen fruit of groenten. Het is dus niet de bedoeling een gezonde koek mee te geven aan de kinderen. Want daar kan discussie over ontstaan: wat is een gezonde koek? Die discussie heb je niet bij fruit of groenten. Wanneer de pauze-hap of lunchtrommel toch iets bevat wat niet de bedoeling is, zoals een worstenbroodje, dan start de leerkracht het gesprek met het kind. Dan wordt uitgelegd wat gezond is, wat niet en waarom. Natuurlijk voeren we ook het gesprek met ouders, maar we betuttelen niet. Dat werkt averechts. We geven bijvoorbeeld tips en inspiratie. De campagne Trommel Zonder Rommel is daar een mooi voorbeeld van.”
Gezonde traktaties
Een discussiepunt blijft de traktaties van de kinderen als ze jarig zijn of een traktatie bij andere gelegenheden: “Kinderen zijn maar één keer per jaar jarig, dat moet een feestje zijn. Daarom mogen kinderen op deze dag zelf bepalen wat ze trakteren. Als we iedere dag op school gezond eten en drinken is het echt niet erg om bij een feestelijk moment buiten de lijntjes te kleuren. We stimuleren wel om te kiezen voor een gezonde traktatie. Dat doen we door het gesprek met de kinderen zelf aan te gaan of met ouders. We vinden het vooral belangrijk dat we ook hier het gesprek blijven voeren.”
Initiatieven omarmen
“Door het open gesprek met elkaar te blijven voeren en open te staan voor initiatieven durven zowel ouders als leerlingen ook deze nieuwe ideeën te delen” vertelt Petra. “Zo ontstond het idee op basisschool Westerkim om één dag in de week iets ‘creatiefs’ mee te nemen in de lunchtrommel. Bijvoorbeeld een gerecht uit een andere cultuur, maar ook yoghurt met fruit is een optie. Dit kwam voort uit het feit dat er veel culturen zijn waar brood eten helemaal niet normaal is tussen de middag. Zo leren kinderen ook veel over de cultuur van een ander. Dat is een win-win situatie. Ook praktische ideeën omarmen we. Zo kwam de vraag van ouders op de Springplank om een koelkast te plaatsen voor het koud houden van melk, fruit op warme dagen en vleeswaren. Als we daar ouders en kinderen mee helpen om gezond eten mee te nemen dan doen we dat.”
Armoede
Veel gezinnen in Nederland hebben door de inflatie en energiecrisis financiële problemen. Dit heeft invloed op de gezonde leefomgeving van kinderen. Petra: “Je weet het nooit zeker maar we verwachten wel dat bij financiële problemen, ouders vaak kiezen voor een ongezondere maaltijd in de avond of het opzeggen van een sportabonnement of vereniging. Het is een vermoeden dat we hebben, maar de signaalfunctie blijft lastig hierin. We kunnen alleen goed beoordelen wat er tijdens schooltijd gebeurt en daar hebben we invloed op. We bieden daarom ook beweegactiviteiten aan voor kinderen. Na schooltijd kunnen kinderen kiezen voor sport of cultuur. Dit is gratis voor ouders. Zo proberen we sport te promoten. Dit doen we in samenwerking met het Beweegburo en het Kunstpodium. Van coronagelden hebben we nog meer van dit soort activiteiten kunnen aanbieden.”
Continue aandacht
De conclusie van Petra is dat JOGG continu aandacht vraagt: “De gezonde leefomgeving van kinderen is iets waar we aan blijven moeten werken met elkaar. JOGG is daarvoor echt een prettige manier van contacten leggen, ideeën of vraagstukken voorleggen of ophalen. De (basis)school is dé aangewezen locatie om een gezonde levenstijl onder de aandacht te brengen, want hier zijn de kinderen bijna elke dag. Via JOGG komen ook initiatieven als Sjors Sportief en Trommel Zonder Rommel tot stand. Het is superfijn dat dit wordt gefaciliteerd. We kunnen dit als school gemakkelijk overnemen en introduceren. Voor ons kost dat weinig tijd en moeite en we dragen zo bij aan een gezonde leefomgeving.”